“De lente spreekt mij als seizoen het meest aan. Alles wordt groen en komt in bloei. Maar ik zie heel veel organisaties die in de winter zitten. Die zijn depressief en gejaagd. Uiteindelijk komt dat door de mensen die er werken. Die laten zich opjagen. We jagen onszelf en onze collega’s over de klink. Er is veel ongelijkheid, leegte en angst.

We zitten in een tijdgewricht. De oorlog in Oekraïne, twintig tot dertig procent van de mensen heeft burn-out klachten, de helft van de mensen is te zwaar, organisaties praten over targets en economische groei maar we kunnen niet zo doorgaan. Er zijn gelukkig steeds meer mensen die dit niet langer accepteren, dat is de basis voor een nieuwe lente.

“Ik wil organisaties en de mensen die er werken zo optimaal mogelijk laten functioneren. Dat versterkt de maatschappelijke toegevoegde waarde van die organisaties. Dat drijft mij. De stam van een jonge boom staat daarvoor symbool voor mij. De stam is het fundament van een boom. Die stam maakt het mogelijk om takken en bladeren te laten groeien. Bij mensen is het belangrijk dat de stam goed is, dus de basis. Dat je je in een organisatie veilig voelt, verbonden, gewaardeerd, autonomie ervaart en om kunt gaan met grenzen. Dan heb je als mens meer regie in je leven en kan je takken en bladeren maken.

Mijn droom is dat mensen zich bewust worden waarom ze zo snel leven. Waarom blijf ik rennen voor mijn baas, waarom offer ik mij op, waarom wil ik altijd meer? En ze vervolgens ook de vervolgvraag stellen: ‘wie zou ik kunnen zijn?’ Besteed ik genoeg aandacht aan mijn partner, kinderen, de natuur? Wat zou ik voor werk willen doen? En dat ze daarna ook acties gaan uitzetten om hun leven te veranderen.

Ik zou willen dat veel meer mensen opstaan en zich afvragen ‘leef ik wel het leven dat ik wil’?

Het begint met reflectie en spontaniteit. De bonobo aap heeft voor 98,5% hetzelfde DNA als de mens, die speelt de hele dag. Als er iets is dat wij afleren op school en daarbuiten dan is het wel spelen en spontaan zijn. Terwijl je juist dan grenzen en nieuwe dingen leert ontdekken.

Natuurlijk is het als individuele medewerker soms lastig om speelser en spontaner te zijn, zeker als je gevangen zit in het systeem. Maar je kan beginnen met collega’s bewust te maken dat je gevangen zit in een systeem van regels en procedures. Vervolgens kijk je met elkaar hoe je dat kan doorbreken. Ik heb een keer in een organisatie iemand aangenomen voor 80.000 euro die zorgde dat alles volgens de spelregels ging, waardoor het team meer vrijheid had om te kijken wat de organisatie echt nodig had. Dat is natuurlijk de wereld op z’n kop, maar het was op dat moment een manier om binnen het systeem iets te veranderen.

Als leidinggevende zou ik investeren in je medewerkers zodat ze zichzelf leren kennen. Vervolgens zou ik met de medewerkers kijken welke 5 regels geschrapt kunnen worden omdat ze onnodig zijn. En met elkaar afspreken dat we elkaar aanspreken als we iets doen alleen maar van vanwege de regels.

Wat ik zelf doe om langzamer te leven? Ik heb als slogan ‘ik halveer mijn dag’. Ik schrap dingen uit mijn agenda die ik niet wil doen. Daarnaast bouw ik bewust stiltes in. Ik ga wel eens een paar dagen ergens naar toe en dan praat ik niet, dat helpt. Verder ben mij bewust van mijn lichaam. Daardoor voel ik of ik ergens ja of nee tegen moet zeggen. Ik ben niet de loodgieter waar het altijd lekt, maar wel soms. Het gaat niet altijd goed, maar dan zou ik geen mens zijn, dan zou ik perfect zijn.”

We lopen verder.

Ik wil graag dat je drie items in de natuur zoekt die je aanspreken.

[Een paar minuten later]

Ieder item staat voor een tip die je mensen of organisaties zou willen meegeven om langzamer te leven en te werken. Wat staat voor welke tip?

Dit bruine blad staat voor ‘omarm ouderdom’, mijn eerste tip voor een langzamer leven. Zie ouder worden niet als een vijand maar als iets moois. Het is een onomkeerbaar proces. En ouderdom is ook wijsheid. Je hebt ervaring.

Tegen iemand die worstelt met een laag zelfbeeld vanwege het proces van ouder worden zou ik willen zeggen ‘adem in, adem uit’. Realiseer je dat schoonheid niet alleen van buiten zit maar ook van binnen.  Het beeld dat ouderen niet willen veranderen is flauwekul. Ook jonge mensen willen niet veranderen, of juist wel.

In ieder mens zit het blije kind, een klein speels boompje staat daar symbool voor. Mijn tweede tip voor een langzamer leven. Als we ouder worden raken we het blije kind kwijt. Het cynisme komt boven. Op school leren we kinderen dat ze stil moeten zitten, anders hebben we ADHD. Op het werk horen we dat we ons aan de targets moeten houden. Terwijl, als je als mens of bedrijf gezond wil zijn is juist die blije kant nodig. De spontaniteit, zelfexpressie, creativiteit en innovatie.

Doe iets waar je blij van wordt en vergeet die targets. Zoals sporten, een kopje koffie drinken met je buurman, met je kinderen naar de speeltuin. Het is gezond om af en toe iets ongezonds te doen, als je er van geniet. Het zijn menselijke trekjes die veel te snel gepsychologiseerd worden.

Deze stok staat voor de stok achter de deur. Dat is mijn derde tip voor een langzamer leven. Soms hebben mensen even iemand nodig. Een goede vriend of collega of een therapeut. Die stok hebben we nodig voor als je het blije kind in jezelf aan het vergeten bent, als je bijvoorbeeld thuis alleen nog maar over je werk aan het praten bent. Of om juist iemand te wijzen om zijn of haar wijsheid meer te gebruiken en om het ouder worden niet als negatief te zien.