Om op een dieper niveau antwoorden te vinden op vragen en echt onder woorden te brengen wat je denkt en voelt, gebruikt Byron Katie de 4 vragen-methodiek. Als voorbeeld paste ik het toe op een stressvolle situatie bij mijzelf.

De 4 vragen-methodiek

In het boek Loving what is nodigt Katie ons uit om onszelf vier vragen te stellen die helpen om de essentie van de kwestie in een bepaalde situatie te achterhalen. De vragen zijn:

• Is dit waar?
• Kun je absoluut weten dat het waar is?
• Hoe reageer je als je die gedachte gelooft?
• Wie zou je zijn zonder de gedachte?

Ik ben sinds mijn wandelcoachopleiding begonnen met deze vragen zelf toe te passen op mijn eigen gedachten en ik ervaar steeds meer rust en vrijheid. Ik probeer deze vragen te stellen in bijna iedere situatie die ik tegenkom wanneer ik mij minder senang voel. Of het nu gaat om een situatie waarin ik mij bevind waar ik geen controle over heb of om een interne ‘ik zou eigenlijk moeten’-gedachte of om een verwachting die ik van mijn collega’s of manager heb. Het gaat natuurlijk niet altijd even makkelijk, ook hier geldt: oefening baart kunst.

Hieronder een voorbeeld van hoe ik deze vragen niet al te lang geleden heb toegepast tijdens een voor mij op dat moment stressvolle situatie.

Stress

Ik was enige tijd geleden op de tram aan het wachten in de sneeuw. Ik was op weg naar mijn interview met Indebuurt.nl over wandelcoaching. Van mijn kantoor naar een openluchtkantoor in het Westduinpark. Het is sowieso al een lange rit vanaf mijn kantoor en ik hield al rekening met het weer door een uur eerder van huis te vertrekken, mocht er een tram uitvallen. Ik stond intussen ruim twintig minuten te wachten en steeds meer tramlijnen vielen uit. Die van mij was van ‘vertraagd’ nu ook omgezet naar ‘afgelast’. De daaropvolgende zou ook weinig kans bieden dus er was nog maar één oplossing: lopen! Lekker ruim een uur door de sneeuw ploeteren. Ik kon de stress in mijn borst voelen en gedachten als ‘Ik moet op tijd zijn, ik mag dit interview niet missen.’ en ‘Hoezo rijden die stomme trams niet gewoon?’ spelen door mijn hoofd. Ik had toen net een week ervoor het boek van Byron Katie uitgelezen en besloot om door de vragen heen te lopen:

• Is deze gedachte waar? Nou nee, ik kan ook bellen en de situatie uitleggen. De interviewster gaf zelf ook al aan wat sneeuwproblemen te verwachten onderweg.
• Hoe kun je absoluut weten dat het waar is? Door haar te bellen en te toetsen of het in orde is om wat later dan gepland te arriveren wegens uitgevallen trams.
• Hoe reageer ik als ik deze gedachte geloof? Ik voel me gestrest en boos dat ik niet in die verdomde tram zit!
• Wie zou ik zijn zonder de gedachte? Ik zou rustiger zijn en gewoon aanwezig kunnen zijn zonder de omstandigheden te willen veranderen of beheersen.

In het boek is de volgende stap om de gedachte om te draaien en in plaats daarvan het tegenovergestelde te denken. Dus in dit geval zei ik tegen mezelf ‘Ik hoef niet op tijd te zijn. De trams kunnen wegblijven.’ En direct voel ik dat ik een beetje rustiger begin te worden. Ik kon wat gemakkelijker ademen, omdat dit eigenlijk een veel meer getrouwe afspiegeling van de werkelijkheid was dan het stressvolle verhaal dat ik mezelf aan het vertellen was. Dus ben ik gaan lopen en heb ik mijn afspraak gebeld om de situatie uit te leggen. En guess what? Ik was alles bij elkaar maar 15 minuten te laat! Van een kwartiertje vergaat de wereld niet, Lucas!

Sindsdien probeer ik deze vragen ook te stellen bij andere dingen in mijn leven, zoals bijvoorbeeld specifieke situaties op het werk. Of met mijn familierelaties. De algemene principes en vragen zijn bijna altijd toepasbaar en hebben mij dan ook persoonlijk erg goed geholpen om de verhalen die ik mezelf soms vertel, te controleren, bij te sturen waar nodig en te accepteren.

Probeer deze vragen zelf ook eens toe te passen. Natuurlijk gaat het niet altijd even makkelijk. Blijven oefenen helpt en je hoeft ook niet per se alle 4 te beantwoorden je kan bijvoorbeeld ook gewoon starten met alleen de eerste te beantwoorden en een dag later pas de tweede. Voelt het te zwaar omdat de situatie zwaarder is dan gewend maak het makkelijk en breek het op in kleine stukje. Het helpt mij in elk geval om écht mijn gedachten te veranderen en ruimte te creëren om weer perspectief te krijgen. Ik ben benieuwd wat jullie ervaringen zijn.

Lees alles over stress verminderen op onze themapagina met achtergrondinfo en tips.